Ślimaki to niesamowita grupa mięczaków, przystosowana do jedzenia właściwie wszystkiego. Zatem czy ślimaki mają zęby? Oczywiście! Potrzebują ich do żywienia się w zależności od gatunku różnorodnym pokarmem roślinnym, zwierzęcym czy resztkami organicznymi.
Spis treści
Czy ślimaki mają zęby?
Ślimaki do pozyskiwania i ścierania pokarmu używają tzw. tarki. Jest to narząd znajdujący się w początkowym odcinku układu pokarmowego, na dnie gardzieli. Tarka pokryta jest chitynowymi zębami rozmieszczonymi w rzędach. Aby ujrzeć zęby ślimaka, warto posłużyć się mikroskopem bądź lupą. Najlepsze fotografie uzębienia tego zwierzęcia uzyskiwane są dzięki mikroskopii elektronowej, która pozwala ujrzeć w ogromnym powiększeniu trójwymiarową strukturę zębów osadzonych na tarce. W zależności od gatunku mogą one przypominać listki, stożki lub haczyki i być bardzo ostre. Istnieje gatunek, który wykorzystuje swoje niezwykle mocno zaostrzone zęby do polowania na dżdżownice. Znane są też ślimaki, które żywią się innymi ślimakami
W jaki sposób ślimak w domu może pomóc nam w lepszym zrozumieniu działania tarki? Jeśli jesteśmy szczęśliwymi opiekunami któregoś z hodowlanych mięczaków, np. achatiny, możemy umieścić zwierzę na szybie pokrytej wodą ze skrobią. W tym celu możemy wykorzystać też ogrodowego winniczka. Obserwując ślimaka od spodu, zauważymy poruszające się szczęki i rząd niewielkich zębów. Jeśli chcesz zostać hodowcą tych zwierząt, koniecznie sprawdź, jak przebiega rozmnażanie ślimaków. Ślimaka jedzącego np. liść sałaty można także usłyszeć! Oddzielanie części pokarmu roślinnego i ścieranie go na tarce brzmi podobnie do chrupania. Do wzmocnienia dźwięku wydawanego przez zwierzę w trakcie jedzenia można użyć mikrofonu.
Ile zębów ma ślimak?
Wiemy już, czy ślimaki mają zęby, pozostaje jeszcze pytanie, ile zębów ma ślimak? Rozwiązanie tej zagadki jest zaskakujące. W otworze gębowym tego zwierzęcia znajduje się przeciętnie od 1000 do nawet 14000 zębów. Wyjątkowo wiele zębów posiada morski ślimak Perotrochusmaureri – może mieć ich aż 34000. Zęby są rozmieszczone na tarce (raduli) w 80-300 rzędach. Przez to, że ulegają one uszkodzeniom i ścieraniu się, odrastają przez całą długość życia ślimaka. Nowe zęby znajdują miejsce w tylnej części tarki. Liczba, rozmieszczenie i kształt zębów są też ważnymi kryteriami w identyfikacji gatunków.
Zęby ślimaka rosną poprzez wydzielanie się struktury złożonej z chityny i bogatych w tyrozynę białek. Wierzchnia powierzchnia zębów pokryta jest nieorganicznymi solami żelaza, krzemu lub wapnia. Morskie ślimaki zwane skałoczepami, mają zęby złożone z nanowłókien getytu, czyli kryształu zawierającego żelazo. Są dzięki temu niesamowicie wytrzymałe. Badania materiału, z którego są złożone zęby skałoczepów, wykazały, że wytrzymuje on naprężenia od 3,5 do 6 gigapaskali, co czyni go najbardziej wytrzymałym materiałem o pochodzeniu biologicznym.
Podsumowując, z pozoru łagodne i przyjazne mięczaki kryją w sobie liczne rzędy ostrych zębów. Nie są jednak w stanie ugryźć nas tak, jak zrobiłby to pies. Zamiast tego mogą przeciągnąć tarkę po powierzchni naszej skóry, nie zostawiając po sobie żadnej rany. Czyni je to niezwykle bezpiecznymi zwierzętami domowymi, nawet dla młodszych opiekunów.
