pupilek
  • Pies
  • Kot
  • Akwarystyka
  • Terrarystyka
  • Porady
  • Ptaki
  • Gryzonie
  • Kontakt

Archiwa

  • marzec 2023
  • luty 2023
  • styczeń 2023
  • grudzień 2022
  • listopad 2022
  • październik 2022
  • wrzesień 2022
  • sierpień 2022
  • lipiec 2022
  • czerwiec 2022
  • maj 2022
  • kwiecień 2022

Kategorie

  • Akwarystyka
  • Gryzonie
  • Kot
  • Pies
  • Porady
  • Ptaki
  • Terrarystyka
Pupilek.pl
  • Pies
  • Kot
  • Akwarystyka
  • Terrarystyka
  • Porady
  • Ptaki
  • Gryzonie
  • Kontakt
węże w Polsce
  • Terrarystyka

Czy węże w Polsce są niebezpieczne?

  • 15 listopada 2022
  • Iwona Bodek
Total
0
Shares
0
0
0
5/5 - (1 głosy)

Czy węże w Polsce mogą być niebezpieczne? Już samo słowo „wąż” w wielu osobach wzbudza dreszcz emocji, niepokój i atawistyczny lęk. Poniższy tekst wyjaśni, jakie gatunki węży można spotkać w Polsce podczas wędrówek oraz czy trzeba się ich bać. Zachęcamy do przeczytania artykuły. Mamy nadzieję, że pozwoli on pozbyć się choć części strachów związanych z wężami, a może ktoś polubi te piękne i ciekawe zwierzęta.

Spis treści

  • Gdzie występują węże w Polsce?
  • Jakie węże występują w Polsce?
  • Jakie są jadowite węże w Polsce?
  • Węże chronione w Polsce

Gdzie występują węże w Polsce?

Węże występują w Polsce wszędzie tam, gdzie warunki środowiska naturalnego są dla nich sprzyjające. Żmija zygzakowata i zaskroniec zwyczajny spotykane są na obszarze całego kraju. Tereny południowej Polski, głównie województwo świętokrzyskie, małopolskie i podkarpackie, to rejon występowania gniewosza plamistego. Wąż Eskulapa z kolei spotykany jest jedynie w Bieszczadach.

Naturalne siedliska charakterystyczne są dla danego gatunku. I tak żmija zygzakowata znakomicie czuje się w raczej chłodnym mikroklimacie. Najczęściej można ją spotkać na obrzeżach lasu czy na leśnych polanach. Lubi również podmokłe łąki. Z kolei zaskroniec zwyczajny to gatunek, którego biotop stanowią obszary podmokłe, bagniska i okolice jezior. Czasem zaskrońce można też spotkać na plaży. Gniewosz plamisty preferuje tereny otwarte, suche i mocno nasłonecznione, jednak równie dobrze czuje się w półotwartych. Podobnie jak wąż Eskulapa zasiedla środowiska antropogeniczne: ruiny, opustoszałe zabudowania, kamieniołomy czy hałdy kamieni. Obydwa gatunki preferują wszelkie urozmaicenia, w tym obecność skał, murów czy martwych drzew służących do wygrzewania lub jako schronienie.

Co jedzą węże? W warunkach naturalnych krajowe gatunki żywią się jaszczurkami, ptasimi jajkami, pisklętami czy drobnymi gryzoniami. Zaskrońce polują na ryby i płazy. Żmija zygzakowata gustuje w owadach. Czy są w Polsce węże dusiciele? W pewnym sensie tak! Otóż np. wąż Eskulapa chwyta zdobycz, a następnie owija się wokół jej ciała i dusi ją przez kilka minut.

gniewosz plamisty
gniewosz plamisty / shutterstock

Jakie węże występują w Polsce?

W Polsce występują cztery gatunki beznogich gadów, jakie to węże? Otóż:

  • żmija zygzakowata (Vipera berus),
  • zaskroniec zwyczajny (Natrix natrix),
  • gniewosz plamisty (Coronella austriaca),
  • wąż Eskulapa (Zamenis longissimus).

Węże występujące w Polsce należą do rodziny połozowatych (Colubridae), jedynie żmija zygzakowata do żmijowatych (Viperidae).

Wąż Eskulapa jest największym wężem występującym w Polsce, a długość jego ciała to ok. 200cm.

Zaskroniec zwyczajny jest najczęściej spotykanym wężem w naszym kraju. Używa się w stosunku do niego określenia „wąż wodny”, ponieważ bardzo dobrze pływa i jest najlepiej pływającym gatunkiem w Polsce. Zaatakowany zaskroniec udaje martwego.

Gniewosz plamisty to najmniejszy polski wąż.

Żeby określić, z jakim gatunkiem węża ma się do czynienia, można skorzystać z klucza do oznaczania gadów lub porównać ze zdjęciami konkretnych gatunków. Warto jednak poznać kilka cech charakterystycznych dla tych pięknych gadów:

  • żmija zygzakowata – długość ciała to średnio ok. 90 cm. Grzbiet o różnym zabarwieniu od odcieni brązowego, żółtego, niebieskiego, szarego po czerwony. Czasem srebrzystoszara lub miedziana. Na grzbietowej części ciała ma charakterystyczny zygzak. Głowa spłaszczona grzbieto-brzusznie, wpisana w trójkąt wyraźnie jest oddzielona od reszty ciała. Posiada czerwoną tęczówkę oka i pionową źrenicę (jako jedyny wąż w naszym kraju). W Polsce występują czarne węże i to właśnie odmiana melanistyczna tego gatunku jest ich przedstawicielem. Należy pamiętać, że zwierzęta barwy czarnej nie posiadają widocznego zygzaka;
  • gniewosz plamisty – długość ciała 60-90 cm. Gatunek często mylony ze żmiją zygzakowatą. Ciało barwy brązowej, szarej lub gliniasto-szarej. Po stronie grzbietowej wzdłuż środkowej linii występują 2 lub 4 rzędy plamek czasem przypominające zygzak. Na głowie z kolei ma charakterystyczną plamę w kształcie litery U. Tęczówka oka o barwie innej niż czerwona, a źrenica okrągła;
  • zaskroniec zwyczajny – samiec jest znacznie dłuższy, ma ok. 1,5 m, natomiast samca osiąga długość ciała ok. 1 m. Skóra w kolorze brązowym lub szarozielonym. Być może stąd wzięło się przekonanie, że w Polsce występują zielone węże. Posiada charakterystyczne żółte plamy zaskroniowe otoczone czarną obwódką. Źrenica oka u tego gatunku jest okrągła;
  • wąż Eskulapa – jest bardzo smukły, jego długość wynosi ok. 200 cm. Ciało ma barwę oliwkową z jednolicie jasną stroną brzuszną. Młode osobniki bywają mylone z zaskrońcem z powodu jasnych plamek z tyłu głowy. Jednak w tym przypadku plamki nie są otoczone czarną obwódką. Źrenica oka jest okrągła. To jedyny polski wąż nadrzewny. Nie lubi wygrzewania w pełnym słońcu, dlatego chętnie wspina się i odpoczywa wśród zacienionych konarów drzew.

Warto wiedzieć, że wśród gadów zamieszkujących obszar Polski są także beznogie jaszczurki (padalec zwyczajny) często mylone z rodzimymi wężami. Jeśli natomiast ktoś zauważy w środowisku naturalnym np. pytona siatkowego, to należy ten fakt zgłosić odpowiednim służbą. Spotkanie tego gada na spacerze może świadczyć jedynie o tym, że uciekł z hodowli zamkniętej, np. terrarystycznej, lub pochodzi z przemytu.

żmija zygzakowata
Żmija zygzakowata / shutterstock

Jakie są jadowite węże w Polsce?

Szukając informacji, jakie są w Polsce jadowite węże, można się dowiedzieć, że w naturalnym środowisku występuje tylko jeden taki gatunek. Jest to żmija zygzakowata (Vipera berus) należąca do rodziny żmijowatych (Viperidae). W brew panującym opiniom ukąszenia przez te zwierzęta są rzadkie. Według danych z 2018 roku z tego powodu do szpitali w całej Polsce przyjęto 128 osób i żadna z hospitalizacji nie zakończyła się zgonem. Żmije unikają kontaktu z człowiekiem i uciekają. W przeciwieństwie do innych węży mają małe możliwości „rzucenia się” na człowieka: zasięg poziomy i pionowy to ok. 30 cm. Odpowiednio wysokie i mocne buty uchronią turystów przed ukąszeniem. Jeśli natomiast dojdzie do ukąszenia, należy opóźnić wchłanianie i rozprzestrzenianie się jadu, a następnie przewieźć osobę poszkodowaną do szpitala. Miejsca ukąszenia nie należy naciskać, okładać lodem ani też wysysać jadu. Pozostałe gatunki występujące w Polsce to węże niejadowite.

Węże chronione w Polsce

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt wszystkie gatunki węży w Polsce są chronione. Żmija zygzakowata (Vipera berus) oraz zaskroniec zwyczajny (Natrix natrix) objęto częściową ochroną. Natomiast gniewosz plamisty (Coronella austriaca) i wąż Eskulapa (Zamenis longissimus) to gatunki objęte ścisłą ochroną, jednocześnie wymagające czynnej ochrony. Dlatego te dwa gatunki wymieniane są jako wymagające ustalenia stref ochrony ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania. Wpisano je do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt – gniewosz plamisty z kategorią UV jako gatunek wysokiego ryzyka, a wąż Eskulapa jako krytycznie zagrożony. Ochrona węża Eskulapa jest jednym z zadań rezerwatu Krywe znajdującego się na terenie gmin Lutowiska i Czarna w Bieszczadach. Rezerwat ten stanowi centrum występowania polskiej populacji tego gada.

Autor

Iwona Bodek

Z zawodu zootechniczka ze specjalnością hodowla zwierząt. Absolwentka Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Opiekunka 14-letniej suczki Maksi i 2-miesięcznej Florki oraz 12-letniego kocura Borysa. Interesuje się neurobiologią, behawiorystką, dobrostanem zwierząt, użytkowaniem psów i hodowlą kotów oraz chorobami zwierząt, parazytologią i profilaktyką weterynaryjną.

Poprzedni artykuł
jak schłodzić wodę w akwarium
  • Akwarystyka

W jaki sposób obniżyć temperaturę wody w akwarium?

  • 14 listopada 2022
  • Hubert Lewkowicz
Czytaj więcej
Następny artykuł
jaszczurka żyworodna
  • Terrarystyka

Jak wygląda jaszczurka żyworodna i czy występuje w Polsce?

  • 15 listopada 2022
  • Iwona Bodek
Czytaj więcej

Zobacz również

terrarium dla pytona królewskiego
Czytaj więcej
  • Terrarystyka

Jakie terrarium wybrać dla pytona królewskiego?

  • Joanna Suszyńska-Kryska
  • 28 lutego 2023
pyton zielony
Czytaj więcej
  • Terrarystyka

Pyton zielony (morelia viridis) – opis gatunku i wymagania hodowlane

  • Joanna Suszyńska-Kryska
  • 15 lutego 2023
tajpan pustynny
Czytaj więcej
  • Terrarystyka

Tajpan pustynny (Oxyuranus microlepidotus) – poznaj najbardziej jadowitego węża Australii

  • Dagmara Hasior
  • 10 lutego 2023
boa tęczowy
Czytaj więcej
  • Terrarystyka

Boa tęczowy (Epicrates cenchria) – jakie wymagania hodowlane ma ten gatunek węża?

  • Dagmara Hasior
  • 6 lutego 2023
kameleon lamparci
Czytaj więcej
  • Terrarystyka

Kameleon lamparci (Furcifer pardalis) – kompendium wiedzy o gatunku

  • Hubert Lewkowicz
  • 2 lutego 2023
tarantula ukraińska
Czytaj więcej
  • Terrarystyka

Tarantula ukraińska (Lycosa singoriensis) – czy jest niebezpieczna i czy występuje w Polsce?

  • Hubert Lewkowicz
  • 31 stycznia 2023
pyton królewski
Czytaj więcej
  • Terrarystyka

Pyton królewski – ile żyje i czy jest niebezpieczny?

  • Patrycja Stachowska
  • 30 stycznia 2023
tygrzyk paskowany
Czytaj więcej
  • Terrarystyka

Tygrzyk paskowany – czy jest jadowity?

  • Patrycja Stachowska
  • 25 stycznia 2023
ślimak afrykański
Czytaj więcej
  • Terrarystyka

Ślimak afrykański Achatina – ile żyje i jakich wymaga warunków do hodowli?

  • Joanna Suszyńska-Kryska
  • 21 listopada 2022

Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Gorące tematy
  • berneński pies pasterski 1
    Berneński pies pasterski – jak wygląda i jaki ma charakter?
    • 22 marca 2023
  • malamut pies 2
    Alaskan malamute – wygląd, charakter, cena
    • 20 marca 2023
  • border collie 3
    Border collie – wygląd, usposobienie, cena 
    • 17 marca 2023
  • bernardyn 4
    Bernardyn – opis rasy, charakter, cena
    • 15 marca 2023
  • studia weterynaryjne 5
    Studia weterynaryjne – ile trwają i jak się na nie dostać?
    • 13 marca 2023
  • behawiorysta zwierząt 6
    Kim jest behawiorysta zwierząt i jak nim zostać?
    • 10 marca 2023
  • dalmatynczyk 7
    Dalmatyńczyk – opis rasy, wygląd, charakterystyka
    • 8 marca 2023
  • osa czy pszczoła 8
    Osa czy pszczoła – jak je rozpoznać?
    • 6 marca 2023
  • warszawskie zoo 9
    Warszawskie ZOO – ile czasu zajmuje zwiedzanie i jakie zwierzęta można tam zobaczyć?
    • 2 marca 2023
Najnowsze komentarze
  1. Aquaman93 - Gupik Endlera (Poecilia Wingei) – jakie wymagania w hodowli ma ta rybka z Wenezueli?
  2. Piszeo - Pyton zielony (morelia viridis) – opis gatunku i wymagania hodowlane
  3. Ania - Jak zrobić filtr do akwarium własnej roboty?
  4. admin - Myszoskoczek – co musisz o nim wiedzieć?
  5. Dominika - Myszoskoczek – co musisz o nim wiedzieć?
Ostatnie wpisy
  • berneński pies pasterski
    Berneński pies pasterski – jak wygląda i jaki ma charakter?
    • 22 marca 2023
  • malamut pies
    Alaskan malamute – wygląd, charakter, cena
    • 20 marca 2023
  • border collie
    Border collie – wygląd, usposobienie, cena 
    • 17 marca 2023
Kategorie
  • Akwarystyka (54)
  • Gryzonie (45)
  • Kot (76)
  • Pies (99)
  • Porady (18)
  • Ptaki (40)
  • Terrarystyka (43)
Pupilek.pl Pupilek.pl
  • Pies
  • Kot
  • Akwarystyka
  • Terrarystyka
  • Porady
  • Ptaki
  • Gryzonie
  • Kontakt
Z miłości do naszych Pupili

Wpisz słowo kluczowe i wciśnij ENTER