Akwaryści wiedzą doskonale, jak należy podnosić temperaturę wody w ich zbiorniku, ale problem może pojawić się, gdy stajemy przed wyzwaniem, jak schłodzić wodę w akwarium. Co wówczas zrobić? Zobacz nasze porady akwarystyczne!
Spis treści
Dlaczego temperatura wody w akwarium jest tak ważna?
Temperatura w akwarium jest niezwykle istotna, wręcz kluczowa. Pamiętajmy, że ryby, płazy, gady, mięczaki czy skorupiaki, które hodujemy w naszych zbiornikach, to zwierzęta zmiennocieplne. Oznacza to, że temperatura ich ciała jest uzależniona od temperatury otoczenia. Większość rybek i innych stworzeń zamieszkujących domowe, słodkowodne akwaria pochodzi z krajów tropikalnych lub subtropikalnych. Tylko w w odpowiednio wysokiej temperaturze mogą żyć, rozmnażać się i cieszyć się zdrowiem.
Od dawna miłośnicy hodowli rybek starali się więc podnieść temperaturę wody w zbiorkach do wartości, które odpowiadają naturalnym warunkom występowania tych zwierząt. Współczesna akwarystyka daje nam duże możliwości doboru grzałki. Na rynku mamy zarówno grzałki tradycyjne, jak i w pełni elektroniczne. Grzałki mają różną moc, są wyposażone w termostat i wskaźniki. Są grzałki przepływowe i wyposażone w wyświetlacze, grzałki z nietłukącego szkła i z obudowami, które uchronią urządzenie przed stłuczeniem, np. przez żółwia. Dostępne są też różnego rodzaju maty grzewcze. Zatem o ile podgrzewanie wody nie stanowi już dziś żadnego problemu, o tyle chłodzenie wody w akwarium jest zadaniem, które może przysparzać kłopotów.
Jak schłodzić wodę w akwarium?
Zacznijmy od tego, po co w ogóle myśleć o tym, jak obniżyć temperaturę wody w akwarium. Otóż każdemu gatunkowi odpowiada zakres temperatury, w jakiej powinien żyć. Poza tymi granicami ryby stają się podatne na choroby, co może prowadzić nawet do ich śmierci. Jaka woda w akwarium być powinna, to jedno z kryteriów, na podstawie których dobieramy obsadę. Mowa tu o twardości, pH, a także – a nawet przede wszystkim – o temperaturze wody. Są gatunki, które żyją w wodzie o bardzo wysokiej, jak na akwaria, ciepłocie. Pochodzące ze stojących, nagrzanych wód Azji Bojowniki lub żyjące w naturze w Ameryce Południowej Dyskowce wymagają wysokiej temperatury, nawet do 30 stopni Celsjusza. Już z tego powodu (choć oczywiście nie tylko z tego) nie umieścimy żadnej z tych ryb w zbiorniku z welonkami, danio pręgowanym czy kardynałkami, które preferują wodę zimniejszą. Całkowicie osobnym działem akwarystyki jest hodowla ryb zimnolubnych, choćby tych pochodzących z polskich rzek.
Jeśli więc trzymane przez nas zwierzęta preferują temperaturę niższą lub niezbyt wysoką, staniemy prędzej czy później przed wyzwaniem, jak obniżyć temperaturę w akwarium. W Polsce problem ten dotyczy zazwyczaj okresu letniego.
Jak schłodzić wodę w akwarium w upały?
To właśnie upalne dni mogą nastręczać akwaryście problemów ze zbyt wysoką temperaturą wody. Gdy na dworze skwar, a temperatura taka, że ciężko wytrzymać, odczuwają to także mieszkańcy naszego zbiornika. Za ciepła woda może generować kłopoty zdrowotne ryb. Im woda cieplejsza, tym mniej w niej tlenu. Już sam ten fakt może spowodować nieszczęście. Dlatego trzeba zareagować w porę, by nie dopuścić do przegrzania akwarium. Na szczęście jest kilka sposobów, które mogą okazać się skuteczne w takim przypadku.
W pierwszej kolejności należy zamknąć i zasłonić okna, by odciąć pomieszczenie od promieni słonecznych. Oczywiście pamiętamy, że samo akwarium w ogóle nie powinno być wystawione na działanie słońca, nawet gdy nie ma upałów. Niektórzy z akwarystów sugerują, by w czasie gorących dni użyć nie tylko zasłon lub rolet, ale by posłużyć się dodatkowo folią termiczną.
Kolejna sprawa to ustawienie sprzętu w zbiorniku. Jeśli nasz filtr w akwarium ma regulację, zwiększmy w czasie upałów jego moc do maksimum. Równocześnie można pomyśleć o dodatkowym napowietrzaniu zbiornika. Zwiększona cyrkulacja wody to bowiem także sposób na schładzanie wody w akwarium. Rozwiązanie takie nie może być jednak zastosowane, gdy hodujemy ryby, które nie lubią zbyt dużego ruchu wody.
Klimatyzacja lub chłodziarki akwarystyczne
Optymalnym rozwiązaniem jest zainstalowanie klimatyzacji w pomieszczeniu, w którym mamy akwarium. To pozwoli nam na utrzymanie stałej temperatury otoczenia i wody. Klimatyzacja posłużyłaby nie tylko mieszkańcom zbiornika, ale jednocześnie także nam samym. Jeśli nie klimatyzator, to w sukurs mogą przyjść też specjalne chłodziarki akwarystyczne. Niestety jedno i drugie rozwiązanie jest dość drogie i w większości przypadków ich koszt przekracza wartość samego akwarium. Dlatego na tego typu podejście do tematu zdecydują się pewnie właściciele kosztownych zbiorników z osobnikami rzadkich gatunków. Z systemów chłodzących skorzystają z pewnością miłośnicy akwarystyki morskiej, bo w ich zbiornikach nawet niewielkie wahnięcie może mieć bardzo nieprzyjemne skutki dla drogich koralowców i ryb.
Wentylatory i wiatraczki
Polecanym i chwalonym przez wielu akwarystów sposobem na schłodzenie wody jest wykorzystanie zwykłego wentylatora – takiego, jakiego używamy w biurze czy w domu. Powietrze powinno być skierowane na taflę wody. Wentylator pozwoli nam na uzyskanie kilku stopni Celsjusza mniej, gdy myślimy o tym, jak schłodzić akwarium latem. W podobny sposób przeprowadzamy obniżanie temperatury przy pomocy kilku niewielkich wentylatorków komputerowych. Dostępne w sprzedaży są także specjalne moduły akwarystyczne, które wyposażone są w zestaw małych wiatraczków.
Podmiana wody i lód w butelce
Wśród metod najprostszych na chłodzenie akwarium latem jest podmiana wody w naszym zbiorniku. Oczywiście używamy do podmiany wody zimnej. Niestety wadą jest fakt, że możemy taką podmianę zrobić tylko raz. Jeśli bowiem wykonywalibyśmy to w nieskończoność, wkrótce zamiast dojrzałego akwarium mielibyśmy zbiornik pełen kranówki. Wadą jest więc krótkotrwałość takiego rozwiązania.
Innym sposobem jest zanurzanie w akwarium plastikowych butelek z zamrożoną uprzednio wodą. To z pewnością jeden z łatwiejszych sposobów na to, jak schłodzić akwarium. Nie jest on jednak także pozbawiony wad. Po pierwsze efekt bywa stosunkowo krótkotrwały, a po drugie zaciekawione ryby mogą dotykać butelki z lodem, a to z kolei narazi je na szok termiczny, który może skutkować chorobą. Butelka z lodem sprawdzi się nam za to doskonałe przy schładzaniu wody przygotowanej wcześniej do podmiany.
W mniejszych zbiornikach stosowane bywa także wrzucanie kostek lodu w czasie podmian, ale jest to obarczone takimi samymi wadami jak wspomniane nieco wyżej metody.