Każda osoba decydująca się na zakup rybek lub innych zwierząt wodnych powinna wiedzieć, jakie pH powinna mieć woda w akwarium i jak je zmniejszyć albo podnieść. Jest to bardzo ważna kwestia w prowadzeniu akwarium. Od zapewnienia odpowiednich warunków będzie zależało zdrowie, samopoczucie i długość życia naszych podopiecznych. Odpowiednia wartość pH w akwarium będzie się różniła w zależności od gatunku zwierząt, jakie hodujemy. Wartość pH wody w akwarium możemy zmieniać oraz mierzyć na różne sposoby.
Spis treści
Jakie powinno być ph w akwarium?
Przed zakupem rybek należy zapoznać się z podstawowymi zasadami utrzymania ich w akwariach. Informacje o akwarystyce są szeroko dostępne w Internecie, warto jednak również zaopatrzyć się w książki związane z tym tematem. Woda do akwarium powinna być odpowiednio przygotowana. W utrzymaniu dobrych warunków wody pomogą nam takie sprzęty jak filtr, termometr, grzałka czy napowietrzacz wody. Regularnie powinniśmy kontrolować takie parametry jak odczyn pH, twardość ogólna i twardość węglanowa wody.
W tym artykule skupimy się na tym, jakie powinno być prawidłowe pH w akwarium. Skala pH obejmuje zakres 0-14, zaczynając od odczynu silnie kwasowego, przez obojętny (7), aż do zasadowego. Jednak na pytanie, jakie powinno być ph w akwarium, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Mimo to można określić pewien zakres wartości odpowiednich do hodowli rybek. Zarówno woda bardzo kwaśna, jak i silnie zasadowa nie będzie dobra, a może okazać się wręcz toksyczna. Większość rybek hodowanych w domu będzie wymagało odczynu wody zbliżonego do obojętnego. Jednak wszystko zależeć będzie od tego, jakie konkretnie gatunki zwierząt hodujemy.
Gatunek rybek a optymalne ph w akwarium
Preferencje poszczególnych gatunków będzie determinować ich pochodzenie. Zwierzęta żyjące w naturze w rzekach blisko ujść do morza, gdzie woda słodka miesza się ze słoną, będą preferowały odczyn lekko zasadowy. Przykładem takich ryb są poplarne molinezje. Z kolei gatunki żyjące w wodach, w których znajduje się duża ilość gnijących szczątków organicznych, takich jak gałęzie, liście i korzenie, będą preferowały odczyn lekko kwasowy. Do tych gatunków należy na przykład często spotykany bystrzyk neonowy, znany powszechnie jako „neonek”. Różnica w wartości pH dla wymienionych rybek nie będzie bardzo duża. Optymalne ph w akwarium zwykle będzie wahało się w granicach 6 – 7,5.

Należy pamiętać, że zmian wody nie wolno wprowadzać gwałtownie. Z pozoru niewielka różnica pomiędzy pH o wartości 6 a 7,5 dla rybki jest różnicą fundamentalną. Zwierzę to jest otoczone wodą z każdej strony, tak jak my powietrzem. Pobiera z niej tlen, je w niej jedzenie, chłonie ją całym ciałem. W związku z tym nagłą zmianą odczynu możemy zrobić więcej szkody niż pożytku. Nawet jeśli zakupimy przykładowo molinezję, preferującą odczyn lekko zasadowy, ale utrzymywaną do tej pory w wodzie o odczynie kwasowym, nie możemy od razu wrzucić jej do „prawidłowej” wody. Szok spowodowany nagłą zmianą może doprowadzić nawet do śmierci zwierzęcia.
Jak sprawdzić ph wody w akwarium?
Wiemy już, że odczyn ph wody w akwarium jest istotny. W zależności od tego, na jaki gatunek zwierząt się zdecydujemy, będą one wymagały nieco innych warunków. Dlatego powinniśmy wiedzieć, jak sprawdzić ph wody w akwarium. Można to zrobić na trzy sposoby. Każdy z nich ma swoje wady i zalety.
Najprostszy to tak zwany test paskowy. Kupujemy opakowanie zawierające zestaw jednorazowych, papierowych pasków czułych na odczyn wody. Pobieramy próbkę wody ze zbiornika, np. do szklanki, a następnie zanurzamy w niej pasek. Jego końcówka zabarwi się. Opakowanie będzie zawierać instrukcję z załączoną skalą kolorów, dzięki której będziemy mogli odczytać wartość pH wody poddanej próbie. Ten test jest najłatwiejszy do przeprowadzenia oraz najtańszy, jednak jest mało dokładny. Dlatego mimo wykonania go, nie uzyskujemy konkretnej wartości pH wody akwarium. Mamy za to ogólny pogląd na to, czy woda jest bardziej kwasowa czy zasadowa, co w niektórych przypadkach będzie wystarczającą informacją.
Drugą opcją jest test kropelkowy. Polega on na umieszczeniu w probówce konkretnej ilości wody z akwarium, a następnie dodaniu do niej odczynnika. Po wykonaniu tych czynności zamykamy i wstrząsamy probówkę, aby dokładnie wymieszać zawartość. Woda powinna zmienić kolor. Następnie porównujemy otrzymany kolor ze skalą dołączoną do opakowania. Ten test jest również prosty w wykonaniu, jednak obarczony nie mniejszym błędem niż wspomniany paskowy. Każdy z nas nieco inaczej widzi kolory, a dodatkowo jeden kolor może odpowiadać zakresowi wartości odczynu pH, np. 6-7, a nie konkretnej wartości, np. 6,5. O pomyłkę więc nie trudno.
Trzecim i najskuteczniejszym sposobem na zmierzenie odczynu pH wody w akwarium jest skorzystanie z elektronicznego pH-metru. Z jednej strony jego zakup wiąże się z wyższym wydatkiem, jednak jest on wielorazowy i najbardziej dokładny. Jego użycie polega na umieszczeniu specjalnej elektrody w próbce wody. Wartość pH pojawia się po chwili na ekranie. Ważne jest, aby przed użyciem pH-metru dokładnie przeczytać instrukcję jego użycia i bezwzględnie się do niej stosować.
Jak zmniejszyć ph wody w akwarium?
Należy pamiętać, że tworząc akwarium, jednocześnie budujemy mały ekosystem. Wszystkie jego elementy oddziałują na siebie, przez co są w pewnym sensie od siebie zależne. Oczywiście jeśli odczyn naszej wody jest zbyt wysoki, musimy wiedzieć, jak zmniejszyć pH wody w akwarium.

Warto jednak pamiętać, że na odczyn wpływ ma nie tylko to, jaką wodę mamy w kranie. Równie istotne są rośliny i pozostałe wyposażenie zbiornika. Najprostszym sposobem jest zmiękczenie wody poprzez zwiększenie udziału wody destylowanej lub demineralizowanej. Równie istotne będzie odpowiednie dozowanie dwutlenku węgla. Okazuje się także, że jeśli mamy za wysokie pH w akwarium, możemy wspomóc się na przykład dodatkiem… szyszek. Nie mogą to być jednak byle jakie szyszki zebrane w lesie. Najlepiej sprawdzą się w tym wypadku szyszki olchy. Możemy użyć także liści dębu. Przydatne okażą się ponadto rośliny wodne i „ozdoby” zrobione z korzeni, które z łatwością kupimy w sklepach zoologicznych. Można także zastosować specjalne wkłady torfowe do filtrów. Na rynku znajdziemy również specjalne preparaty, które skutecznie obniżą pH wody w akwarium. Minusem zastosowania tego rozwiązania jest fakt, że większość takich środków tworzona jest na bazie kwasu ortofosforowego. Skutkiem tego jest znaczące przyspieszenie rozwoju glonów.
Jak podnieść ph wody w akwarium?
Wartość pH w akwarium słodkowodnym zwykle powinna wahać się we wspomnianym zakresie 6-7,5. Jeśli odczyn naszej wody jest zbyt niski, musimy wiedzieć, jak podnieść pH wody w akwarium. Ta sytuacja zdarza się zdecydowanie rzadziej niż potrzeba zmniejszenia pH. Jeśli jednak znajdziemy się w takiej potrzebie, warto wiedzieć, co zrobić.
Najprostszym sposobem będzie zastosowanie specjalnego preparatu zakupionego w sklepie zoologicznym. Nie jest to jednak jedyna opcja. Na rynku dostępne są również specjalne sole akwarystyczne. Możemy także wykorzystać żwirek koralowy lub skały wapienne – to pomoże nam zadbać nie tylko o właściwe parametry wody, ale także o wystrój akwarium. Oczywiście dla rybek aspekt wizualny jest mniej ważny niż odpowiednie pH, jednak może to być miły dodatek dla nas. Ostatnią opcją jest zastosowanie sody oczyszczonej.
Zatem odczyn pH wody w akwarium jest ważnym parametrem, który powinien być utrzymywany na określonym, stałym poziomie. Poziom pH możemy sprawdzać przy użyciu testów paskowych, kropelkowych lub elektronicznego pH-metru. Jeśli zastanawiamy się, jak zmienić pH wody w akwarium, mamy do wyboru kilka opcji. Zmniejszać i zwiększać kwasowość lub zasadowość wody w akwarium da się poprzez zastosowanie naturalnych surowców jak szyszki olchy czy żwirek koralowy. Jeśli obawiamy się, że w ten sposób nie uda nam się wystarczająco precyzyjnie wyregulować odczynu wody, można skorzystać z gotowych preparatów, dostępnych w sklepach zoologicznych i akwarystycznych. Należy pamiętać, aby zmiany odczynu wody wprowadzać stopniowo.