Jajko kukułki stało się symbolem i powszechnym motywem rezygnacji z odpowiedzialności. Czy w naturze rzeczywiście oznacza to zdjęcie z siebie obowiązku? Czemu tak się dzieje i jakim ptakom kukułka podrzuca jaja? Ponadto jaki ptak podrzuca jajka do innych gniazd oprócz kukułki?
Spis treści
Który ptak podrzuca jaja do obcych gniazd?
W większości przypadków w ptasim świecie to rodzice wysiadują jajka. Może się tym zajmować tylko samica lub z pomocą samca. Większe ptaki dłużej opiekują się swoim potomstwem. Jednak jak to bywa w naturze, nie wszystko jest jednolite. Najbardziej znany ptak, jaki podrzuca jajka, to kukułka. Warto jednak wiedzieć, że to nie wyjątek! Jaki jeszcze ptak podrzuca swoje jaja innym ptakom? Łyska amerykańska co prawda wysiaduje swoje jaja, ale kilka podrzuca do sąsiednich gniazd. Nie zawsze pozostaje to niezauważone, ponieważ skorupki różnią się nieznacznie barwą. Kiedy łyska zorientuje się, że ma „podrzutki”, niszczy je. Kolejnym przykładem odrzucenia jaj są… samice pingwina cesarskiego. Po zniesieniu jajka, znikają one w morzu. Odpowiedzialność biorą na siebie samce, które przez ponad 100 dni zimy ogrzewają jajka własnym ciałem. Samce zbijają się grupy, aby było im cieplej. Podczas
tego trudnego czasu tracą około 30 kg. Jednak gdy wylęgną się pisklęta, samice zaczynają się nimi opiekować, a ojcowie udają się na zasłużony odpoczynek. Jaki jeszcze ptak podrzuca jaja? Ciekawym przypadkiem są starzyki brunatnogłowe z Ameryki Północnej. Składają one jajka w gniazdach u stu różnych gatunków. Podrzutki często są wyrzucane z gniazda, a obserwujące to starzyki w odwecie napadają na gospodarzy i zabijają ich pisklęta. Wiemy już, które ptaki podrzucają jaja do innych gniazd. Warto zauważyć, że w przypadku kaczek może dojść do odwrotnej sytuacji – do podkradania jajek! Zwiększa to różnorodność piskląt w gnieździe, a kaczki nic na tym nie tracą, ponieważ mogą wysiadywać nawet kilkanaście jaj.
Kukułka podrzuca jaja
Kukułka przylatuje do Polski w maju, co zwiastują samce swoim kukaniem. W każdym rewirze występuje kilka samic, które są regularnie zapładniane przez różne osobniki. Samice składają każdego roku około 20 jaj. Jajko kukułki jest podrzucane do gniazd innych ptaków – zjawisko to nazywamy pasożytnictwem lęgowym. W przyrodzie nie ma złośliwości, a walka o przetrwanie – jedna kukułka mogłaby wychować co najwyżej dwa pisklęta. Przy tak dużej ilości jaj podkładanie ich zwiększa szanse na przetrwanie większej liczby młodych. Co ciekawe, jajo kukułki trafia najczęściej do gniazda tego gatunku, przez który sama została wychowana! Przyjęło się błędnie, że kukułka znosi jaja o wyglądzie dostosowanym do danego gatunku ptaków. Ewolucja nauczyła je, że na podstawie wyglądu własnych jajek musi znaleźć gniazdo z łudząco przypominającymi je skorupkami. Dzięki temu istnieje mniejsza szansa na zniszczenie podrzuconych jaj lub opuszczenie gniazda.
Jak kukułka podrzuca jaja?
Kukułka ma utrudnione zadanie przez swoje upierzenie, przypominające ubarwienie drapieżnego krogulca, co spotyka się z atakiem. Potrzebna jest więc pomoc, której udziela samiec. Kiedy on odciąga uwagę innych ptaków, samica kukułki niszczy jajka gospodarzy lub je połyka i składa taką samą liczbę. Liczba i barwa jaj zgadza się, co utrudnia przejrzenie podstępu. Jak widzą ptaki, że mają problem z odkryciem prawdy? O tym przeczytasz w kolejnym naszym artykule. Po 12 dniach wykluwają się młode – dzień wcześniej niż dzieci gospodarza. Pisklęta kukułki są większe i silniejsze, więc praktycznie od razu zaczynają wyrzucać z gniazda młode swoich przybranych rodziców. Młoda kukułka wołająca o pokarm jest karmiona także przez inne ptaki, które straciły swoje lęgi. Po takiej dawce pokarmu po trzech tygodniach jest zupełnie samodzielna i wyfruwa z gniazda. Na nieproszonego gościa narażone są najbardziej rudziki, łozówki, pokrzewki, pliszki czy kopciuszki. Czy wiesz, jak rozpoznać te ptaki w Twoim ogrodzie? A może nie wiesz, jaką lornetkę ornitologiczną wybrać? Zachęcamy do przeczytania kolejnych artykułów!
