Na czym polega praca lekarza weterynarii wszyscy raczej wiedzą, ale czy wiemy, kto to jest behawiorysta zwierząt i jak wygląda jego praca?
Behawiorysta zwierząt, nazywany czasem także zoopsychologiem, to zawód, który tak naprawdę w Polsce funkcjonuje od niedawna. O ile w Europie Zachodniej i USA behawioryści znani byli już od lat, w naszym kraju sytuacja wyglądała nieco inaczej. Dziś jednak ten zawód nie jest już nowinką czy kaprysem. Dlaczego staje się tak potrzebny?
Spis treści
Kto to jest behawiorysta?
No właśnie! Zacznijmy od tego, kim właściwie jest taki człowiek, którego nazywamy behawiorystą. Trzeba odróżnić behawiorystę od trenera lub – jak byśmy dawniej powiedzieli – tresera (słowo „tresura” budzi dziś złe skojarzenia). Trener zajmuje się nauką podstawowych umiejętności lub szkoleniem specjalistycznym. Znacznie trafniejsze w wypadku behawiorysty będzie określenie zoopsycholog.
Angielskie słowo „behaviour” oznacza zachowanie i tu upatrujmy źródła nazwy zajęcia, które nas interesuje. Najogólniej rzecz ujmując, taka osoba ma za zadanie pomóc człowiekowi w zrozumieniu zachowania zwierzęcia i wyeliminować to, co jest utrapieniem dla obu stron. Ponieważ po pomoc behawiorysty sięgają zazwyczaj opiekunowie, którzy mają jakieś problemy z niepożądanym zachowaniem czworonoga, można powiedzieć, że to terapeuta, który pomaga ułożyć relacje pomiędzy człowiekiem a jego pupilem.
Ktoś taki musi mieć jakieś podstawy wiedzy w zakresie weterynarii, psychologii i fizjologii zwierząt oraz etiologii zaburzeń, dobrostanu i optymalizacji warunków utrzymania zwierząt.
Co robi behawiorysta?
Behawiorysta ma pole do popisu wówczas, gdy lekarz weterynarii wykluczy chorobę, która może być powodem nietypowego zachowania zwierzęcia. Z porad zoopsychologa skorzystamy, jeśli na przykład pies wykazuje zachowania agresywne czy lękowe, a podłożem tego nie jest schorzenie. Przede wszystkim behawiorysta zwierząt stara się określić problem i udzielić metody wsparcia w zakresie wyeliminowania niepożądanych zachowań. Podstawą do tego jest szczera rozmowa z właścicielem czworonoga i dokonywana obserwacja samego zwierzęcia oraz środowiska, w którym ono żyje. Po diagnozie przekaże właścicielowi zalecenia.
Każdy gatunek ma swoje wymagania. Behawiorysta pomaga człowiekowi zrozumieć potrzeby jego pupila, bo często właśnie z ich niezrozumienia wynikają kłopoty. Koci behawiorysta będzie więc musiał poznać warunki, w których nasz mruczek żyje. Kot to specyficzne zwierzę, które ma swoje zwyczaje i rytuały. Trzeba mu zapewnić w domu odpowiednie warunki. Nieodzowna będzie więc wizyta takiej osoby w mieszkaniu. Trochę inaczej będzie pracował psi behawiorysta. W tym wypadku konsultacje mogą się odbywać na zewnątrz, podczas spaceru. Behawioryści w swojej pracy stosują często pozytywny trening wynikający z czegoś takiego jak kwadrat wzmocnień.
Ale ich kompetencje przydają się nie tylko, gdy jakiś właściciel ma problem ze swoim ulubieńcem. Są bardzo potrzebni w schroniskach i w ogrodach zoologicznych.
Jak zostać behawiorystą?
Nie ma określonych warunków, które trzeba spełnić, by zostać behawiorystą. Teoretycznie każdy może więc rozpocząć taką działalność i od razu stać się zoopsychologiem. Jeśli jednak nie będziemy mieli odpowiednich kompetencji i wiedzy, życie szybko to zweryfikuje. Jeszcze nie tak dawno do dyspozycji mieliśmy tylko kursy. Oczywiście, taka oferta jest dostępna i dziś. I to w bardzo szerokim wachlarzu. Ważne, by dokonać wyboru kursu, który da nam teoretyczną wiedzę i praktyczne umiejętności. Dziś jednak wiele uczelni oferuje studia związane z behawiorystką zwierząt. Są to zarówno studia pierwszego stopnia, magisterskie, jak i studia podyplomowe.
Ile zarabia behawiorysta?
Pojedyncza porada behawiorysty kosztuje od kilkudziesięciu do około 200 zł. Jak podają źródła, w przypadku doświadczonych behawiorystów zarobki miesięczne mogą wynieść nawet do 8 tys. zł.