Ptaki odlatujące na zimę

Ptaki odlatujące na zimę przygotowują swój organizm do migracji. Wszystkie ptaki, które odlatują na zimę, gromadzą zapas tłuszczu, a ich organy wewnętrzne zmieniają kształt, aby podróż była łatwiejsza. W tym artykule dowiecie się, jakie ptaki odlatują do ciepłych krajów, jakie polskie ptaki odlatują na zimę, ponadto poznacie miejsca, gdzie ptaki odlatują na zimę oraz jak odlatujące ptaki przygotowują się do migracji.

Ptaki odlatujące na zimę

Ptaki, które odlatują na zimę, robią to z kilku powodów. Niektóre gatunki nie są w stanie przeżyć w ujemnych temperaturach. Odlot ptaków na zimę spowodowany jest również utrudnionym dostępem do pokarmu. Pod warstwą śniegu lub w zamarzniętej ziemi ciężej jest znaleźć owady, a do tego niektóre gatunki hibernują. Ptaki odlatujące do ciepłych krajów mają tam łatwiejszy dostęp do pożywienia.

Gdzie ptaki odlatują na zimę? Ciepłe kraje to nie tylko południowe rejony Afryki, ale również południowo-zachodnia Europa, Bliski Wschód, Indie czy Ameryka Południowa, czyli każdy cieplejszy region. Jakie ptaki lecą do ciepłych krajów? Przeczytacie o tym w dalszej części artykułu.

Skąd ptaki wiedzą, gdzie lecieć?

Skąd ptaki odlatujące wiedzą, dokąd się kierować? Pozostaje to nadal nie w pełni poznanym zagadnieniem. Dzięki obserwacjom i nadajnikom umieszczonym na plecach ptaków poznaliśmy tylko kilka faktów na ten temat.

Ptaki lecące za dnia orientują się w terenie na podstawie kąta padania promieni słonecznych. Rozpoznają one również punkty terenu, np. linię brzegową. Zwierzęta, które lecą nocą, wyznaczają kierunek lotu przy pomocy gwiazd! Ponadto korzystają również z umiejętności wyczuwania pola magnetycznego Ziemi. Jest to możliwe dzięki kryształkom magnetytu, które znajdują się w dziobie ptaka.

Do zaskakujących informacji należy fakt, że rudzik potrafi „widzieć” kierunki świata. Obraz, jaki widzi, pokryty jest różnymi kształtami cienia, w zależności od kierunku patrzenia. Ptaki, które odlatują do ciepłych krajów, do wyznaczenia kierunku drogi korzystają również z infradźwięków. Są to fale akustyczne o niskiej częstotliwości, niesłyszalne dla człowieka, pochodzące z różnych naturalnych źródeł. Każdy zakątek Ziemi ma swój indywidualny dźwięk. Wywoływane są najczęściej przez drgania skorupy ziemskiej i rozchodzą się nawet na tysiące kilometrów. Ptaki wykorzystują infradźwięki, zwłaszcza gdy lecą na bardzo dużych wysokościach, skąd nie widzą powierzchni terenu.

Kiedy ptaki odlatują do ciepłych krajów?

Jakie ptaki odlatują we wrześniu, a jakie w grudniu? Kiedy to się dzieje? Przede wszystkim zależy to od długości dnia. Im krótszy dzień, tym mniej czasu na zdobycie pożywienia. Czas rozpoczęcia migracji zależy również od gatunku. Odlot ptaków do ciepłych krajów zaczyna się od najmniejszych przedstawicieli, najgorzej przystosowanych do niskich temperatur. Wraz ze zmianą klimatu migracje ptaków ulegają zmianie. Jakie ptaki odlatują w październiku i w listopadzie? Te, które mają mniejszy dystans do pokonania, np. gęsi kierujące się z Polski na południe Europy. Możemy zobaczyć odlatujące klucze gęsi również w grudniu, ponieważ zimy są coraz bardziej łagodne.

Ptaki, co odlatują na zimę – przygotowania

Większość ptaków pokonuje dystans około 3-4 tysięcy kilometrów. Aby było to możliwe, muszą się odpowiednio przygotować do drogi. Ptaki, które odlatują, wraz ze schyłkiem lata zwiększają ilość zjadanego pokarmu. Skutkuje to zgromadzeniem warstwy tłuszczu, który jest dodatkowym źródłem energii na czas lotu (np. mysikrólik w trakcie lotu nad Bałtykiem traci połowę swojej masy ciała). Ptaki odlatujące jesienią piją również więcej wody w celu uniknięcia jej braku w organizmie w trakcie drogi. Ciekawostką jest, że ptaki potrafią uzyskać wodę ze zgromadzonego tłuszczu, tak samo jak wielbłądy.

Kolejnym ułatwieniem jest zmniejszenie niektórych organów wewnętrznych w celu ograniczenia ciężaru. Nie zmniejszają płuc i mózgu, a serce jest powiększane nawet o 1/3 wielkości. Dzięki większemu sercu mają lepszą wytrzymałość i wydolność układu oddechowego oraz krwionośnego. Ptaki, które odlatują do ciepłych krajów, potrafią odpoczywać w trakcie lotu, biorąc kilkusekundowe drzemki. Wyłączają jedną połowę mózgu, podczas gdy druga pracuje.

Jeszcze innym ułatwieniem jest tworzenie kluczy. Prowadzący ptak rozcina powietrze skrzydłami i dziobem, dzięki czemu rozchodzi się ono w kształcie litery V – pozostałe zwierzęta mogą użyć mniej siły i mniej się męczą. Po jakimś czasie lider klucza zostaje zmieniany, ponieważ samodzielne rozcinanie powietrza zabiera dużo energii i sił.

Ptaki odlatujące na zimę z Polski

Ptaki odlatujące na zimę z Polski zaczynają migracje od końca sierpnia. Najczęstszymi regionami, gdzie zimują, to południowe i środkowe rejony Afryki. Ptaki odlatujące do ciepłych krajów z Polski nie poradziłyby sobie w naszym kraju z powodu zbyt niskich temperatur i utrudnionego dostępu do pożywienia. Ich migracje określa się jako „dalekodystansową wędrówkę”: pomiędzy obszarem lęgowiska i zimowiska. Jakie ptaki odlatują w sierpniu? Nasz kraj jako pierwsze opuszczają bociany, kukułki i jerzyki. Które ptaki odlatują do ciepłych krajów jako następne? Żurawie, skowronki oraz słowiki. Gatunki ptaków, które odlatują na zimę na końcu, to gawrony (w październiku) oraz gęsi (listopad, czasem grudzień).

Nazwy ptaków, które odlatują na zimę z Polski:

• bocian biały,
• błotniak,
• czajka,
• czapla,
• dudek,
• gawron,
• gęś gęgawa,
• gołąb grzywacz,
• grubodziób zwyczajny,
• jaskółka,
• jemiołuszka,
• jeżyk,
• kukułka,
• mysikrólik,
• skowronek,
• słowik,
• wilga,
• żuraw.

Przylot do Polski

Wiemy już, jakie ptaki wylatują do ciepłych krajów. Tak jak wspomnieliśmy, z powodu ocieplenia klimatu wędrówki tych zwierząt ulegają zmianie. Część ptaków zostaje w naszym kraju na zimę, ponieważ ryzykowna i długa podróż na cieplejsze tereny nie ma już dla nich sensu.

Jakie ptaki odlatują na zimę coraz rzadziej? Często spotykamy bociany, które postanowiły zostać w swoich polskich gniazdach. Czaple i żurawie mają dostęp do ryb przez cały rok.

Które ptaki odlatują na zimę, ale do Polski? Są to gile, jemiołuszki i zięby, przylatujące z północy. A dlaczego ptaki wracają na wiosnę? O powodach przeczytacie w kolejnym artykule.

Jakie ptaki nie odlatują do ciepłych krajów?

Jakie ptaki zostają w naszym kraju na zimę? Są to przede wszystkim gatunki, które przystosowały się do życia w miastach, takie jak gołębie, sroki, wróble. Zwierzęta, którym nie straszna jest zima, to np. sikorki, zimorodki, dzięcioły czy sowy uszatki, a także łabędź niemy. Ptaki zimujące opisaliśmy w innym artykule.

Warto zaopatrzyć się w atlas ptaków, które odlatują na zimę. Dzięki niemu pogłębimy swoją wiedzę, ucząc się o naturalnych siedliskach zwierząt i ich potrzebach, a rozpoznawanie ptaków ułatwią zdjęcia ptaków, które odlatują do ciepłych krajów. Dokarmiając pozostające w kraju ptaki, będziemy wiedzieć, kto odwiedził nasz karmnik i czym się żywi, dzięki czemu nie zaszkodzimy ich zdrowiu.