Ptaki zimujące w Polsce to fascynujący temat. Te, które możemy obserwować w Polsce w okresie zimy, częściowo występują w kraju przez cały rok. Natomiast pozostałą część stanowią ptaki przylatujące do Polski z zagranicy. Z poniższego artykułu dowiesz się, które ptaki zostają na zimę, a jakie do nas przylatują. Poza tym opiszemy ich strategie na przetrwanie oraz jaki wpływ mają zmiany klimatu na zachowania tych zwierząt.
Spis treści
Ptaki zimujące w Polsce – strategie i zachowania ptaków w okresie zimowym
Zima jest stresującym okresem dla ptaków. Okres ten wymaga od nich zastosowania pewnych strategii przetrwania. Do takich strategii należy między innymi: zmiana nawyków żywieniowych, gromadzenie zapasów żywności, łączenie się w grupy, a także migracja. O tym, kiedy takie działania należy podjąć, zwierzęta wiedzą na podstawie zegara biologicznego. Dzięki niemu ptaki odczuwają skracanie się długości dnia. Najkrótszy dzień w roku występuje w okolicy 21. grudnia. Niezależnie od tego, czy są to ptaki, które zostają z nami na zimę, czy ptaki przylatujące do naszego kraju są one zmuszone do podjęcia okresowych zmian w funkcjonowaniu.
Zmiany klimatyczne
Na skutek ocieplającego się klimatu ptaki w zimie coraz częściej nie decydują się na migrację lub migrują później, wracając wcześniej niż do tej pory. W konsekwencji muszą w stosunkowo krótkim czasie zmierzyć się z ogromnym wysiłkiem podróży. Dodatkowo gazy cieplarniane uwalniane z atmosfery mają znaczący wpływ na przeżywalność tych zwierząt i powodzenie takiej wędrówki. Wraz z ocieplaniem się klimatu częściej dochodzi do występowania nietypowych zjawisk atmosferycznych w odniesieniu do danej pory roku. Zmiany te wpływają znacząco na życie i funkcjonowanie ptaków.
Ptaki, które zostają na zimę w Polsce
Ptaki pozostające na zimę należą do gatunków osiadłych. Unikając stresu, jakim jest migracja, nadal muszą sobie poradzić z nieprzyjaznymi warunkami panującymi w okresie zimy, tj. z krótszym dniem, dłuższą nocą, niską temperaturą, pokrywą śnieżną, mniejszą dostępnością pokarmu oraz atakami drapieżników.
Śmiertelność gatunków osiadłych w czasie zimy jest mimo wszystko stosunkowo wysoka – od 20 do 60%. Ptaki, które nie odlatują na zimę, charakteryzuje specyficzna budowa. Mają one krótkie skrzydła o szerokiej powierzchni, a ich ciała są znacznie masywniejsze niż gatunków migrujących. Przez charakterystyczną budowę nie są przystosowane do dalekich lotów.
Ptaki, które odlatują na zimę z Polski, będą migrowały do cieplejszych krajów. Możliwe jest, że ten sam gatunek przywędruje do Polski jako kraju cieplejszego.
Gatunki ptaków pozostających na zimę
Ptaki polskie, które zostają na zimę, to między innymi: sikory, dzięcioły, wróble, sójki, gile, sroki, czaple, łabędzie, zimorodki, kaczki krzyżówki. Z kolei do ptaków drapieżnych zimujących w Polsce należą: sowy, orły oraz jastrzębie.
Ptaki przylatujące do Polski na zimę
Ptaki przylatujące do Polski na zimę to głównie te z krajów o niższej temperaturze i dostępności pożywienia w tym okresie. Do takich krajów należą między innymi kraje Skandynawskie oraz północne Azji. Dla tych gatunków w zimie warunki w Polsce będą znacznie korzystniejsze niż panujące w rodzimym kraju. Najczęściej zajmują one okolice niezamarzniętych zbiorników wodnych, łąki oraz pola – w zależności od konkretnego gatunku.
Migracja ptaków wiąże się z ogromnym ryzykiem, a także śmiertelnością. Około 50% zwierząt nie dolatuje do miejsca przeznaczenia. Większość z nich nie przeżywa z powodu dużego wysiłku spowodowanego długością lotu. Innymi powodami są braki sukcesów w zdobywaniu pokarmu, wyziębienie, skutki zmian klimatycznych oraz ataki drapieżników.
Gatunki migrujące mają długie, wąskie i ostro zakończone skrzydła a ich ciała są smukłe i opływowe. Taka budowa ciała pozwala im na pokonywanie dużych odległości.
Gatunki ptaków przylatujących do Polski
Do gatunków przylatujących do Polski należą: jerzyki, jaskółki, myszołowy, śnieguły, droździki, jemiołuszki, kobuzy, czeczotki, bielaczki, nury czarnoszyje. Zdjęcia ptaków przylatujących do Polski na zimę z powodzeniem znajdziesz w sieci.
To, jakie ptaki zostają u nas na zimę, a także jakie ptaki przylatują na zimę do Polski, ulega nieustannym zmianom.
Pamiętajmy o tym, że możemy pomóc naszym skrzydlatym przyjaciołom przeżyć ten ciężki dla nich okres i stworzyć dla nich karmniki na zimę. Ważna przy tym będzie wiedza, jak dokarmiać ptaki. Do dzieła!